Elisabeth Knottenbelt (1905-1983) 

euritmiste  

Elisabeth Knottenbelt werd op 23 september 1905 geboren in Rotterdam. Vanuit familietraditie studeerde zij rechten, echter niet in Leiden maar in Amsterdam, vanwege het muziekleven in de hoofd-stad. Zij raakte bevriend met Peggy Kloppers-Moltzer en Herman Kloppers en verkeerde vaak bij hen, wier huis een levendig trefpunt was van kunstenaars en antroposofen. Elisabeth sloot met succes haar rechtenstudie af. Zij raakte in een innerlijke tweestrijd. Enerzijds wilde zij zich begeven in de wereld van academici en anderzijds wilde zij meehelpen aan de verwerkelijking van de antroposofie. Zij besloot euritmiste te worden. Zij kreeg aanwijzingen van verschillende euritmisten en stelde op deze wijze zelf haar opleidingsprogramma samen. Zij stelde zich kritisch op ten opzichte van de euritmie in Dornach die zij te eenzijdig kunstzinnig vond en te weinig pedagogisch en therapeutisch georiënteerd. Omgekeerd vonden de Dornachers de kunstzinnige basis van de heileuritmisten en leerkrachten te dun. Een tegenstelling die door de conflicten binnen de Antroposofische Vereniging versterkt werden. Elisabeth sloot zich volledig aan bij Ita Wegman en Willem Zeylmans, terwijl haar jongere zuster Johanna voor Marie Steiner koos, waardoor hun onderlinge verstandhouding gedurende vele decennia ernstig verstoord was. Na de oorlog zette zij – op initiatief van Ingeborg Zeylmans – in Den Haag met Nora von Baditz een kleine opleiding op voor de pedagogische euritmie. Het feit dat de opleiding niet erkend werd door Dornach en geen rol mocht spelen bij de oprichting van de Academie voor Eurythmie was een ernstige tegenslag. Werner Barfod heeft enkele jaren later een genuanceerd beeld geschetst van de verschillende euritmische stromingen en toonde ook voor haar streven begrip. Dit gaf haar enige troost. Elisabeth Knottenbelt is op 22 maart 1983 in Arlesheim overleden.